Już w czasach szlacheckich Polska słynęła w Europie jako producent najwytworniejszych i najlepszych napojów alkoholowych na bazie miodu zwanych miodami pitnymi. Słaba podaż wina za Piastów na terenie Polski  wpłynęła dodatnio  na popularność żółtego trunku z miodu pszczelego.

W jednej ze swoich notatek  Wenecki dyplomata Ambrogio Contarini zanotował na temat Polaków: „[...] Nie mając wina robią pewien napój z miodu, który upija ludzi znacznie bardziej niż wino”. Sycony przez pszczelarzy miód posiadał ogromna renomę i spożywany był przeważnie tylko  na dużych i ważnych uroczystościach .
Z czasem ten trunek stracił na znaczeniu w konfrontacji z łatwiejszą w produkcji i tańszą wódką . Dzisiaj jednak urzeka swoim cudnym smakiem i niespotykanym bukietem zapachowym coraz większe rzesze amatorów trunków lekkich.

Miody pitne dzielą się na :

• Półtoraki - miody, dla których brzeczka powstaje z jednej jednostki objętości miodu rozcieńczonej połową jednostki objętości wody (1,5:0,5)
• Dwójniaki - miody, dla których brzeczka powstaje z jednej jednostki objętości miodu rozcieńczonej jedną jednostką objętości wody (1:1)
• Trójniaki - miody, dla których brzeczka powstaje z jednej jednostki objętości miodu rozcieńczonej dwiema jednostkami objętości wody (1:2)
• Czwórniaki - miody, dla których brzeczka powstaje z jednej jednostki objętości miodu rozcieńczonej trzema jednostkami objętości wody (1:3)
• Piątaki - miody, dla których brzeczka powstaje z jednej jednostki objętości miodu rozcieńczonej czterema jednostkami objętości wody (1:4)

Tyle o historii, więc przejdźmy do sprawy produkcji tegoż trunku .

Wyrób miodu pitnego jest dość prosty dla osoby, która robiła już kiedyś wino owocowe , ale i nowicjuszom nie powinien nastręczać zbyt wielkich trudności.

Potrzebne rzeczy na 30 litrów miodu pitnego o nazwie Trójniak Polski:

- 10 litrów miodu  , najlepszy jest miód pszczeli wielokwiatowy bezpośrednio od pszczelarza

- 1 opakowanie drożdży winiarskie , najlepiej do miodu pitnego marki Zamojscy

- 120 g kwasku cytrynowego

- 20 litrów wody

- gąsiorek szklany o pojemności minimum  40 litrów

Sam wyrób podzielić należy na 4 etapy :

1.      Przygotowanie matki drożdżowej

2.      Przygotowanie brzeczki miodowej

3.      Fermentacja brzeczki

4.      Dojrzewanie miodu pitnego

Ad 1 . Przygotowanie matki drożdżowej

Do plastikowej butelki 1,5 l wlewamy szklankę letniej wody i wsypujemy wczesniej zakupione drożdże winne do miodu pitnego marki  P.J.ZAMOJSCY z niewielką ilością pożywki, która jest do nich dołączoną i łyżeczką cukru.

Matkę drożdżową przygotowujemy na tydzień przed ważeniem brzeczki.

Butelkę odstawiamy w ciepłe miejsce celem namnożenia się w niej drożdży.

Ad 2. Przygotowanie brzeczki miodowej

Przygotowujemy odpowiednią ilość wody i miodu w zależności od tego jaki miód pitny chcemy otrzymać , zgodnie z informacją w podziale miodów pitnych.

Ze względów ekonomicznych i smakowych najlepszy do tego jest miód wielokwiatowy zakupiony bezpośrednio u pszczelarza .

Przygotowany miód mieszamy z odpowiednia ilością wody np. na  popularny trójniak  odmierzamy 10 litrów miodu i 20 litrów wody, co w efekcie da nam 30 litrów miodu pitnego.

W pojemniku zaznaczamy górną warstwę mieszaniny, tak aby po wygotowaniu wiedzieć ile wody mamy dolać do roztworu , żeby nie zmienił on swojej objętości.

Tak sporządzoną brzeczkę gotujemy przez około 30 minut zbierając na bieżąco powstające szumowiny.

Po 30 minutach gotowania dolewamy brakująca ilość wody do zaznaczonego wcześniej poziomu. Tak przygotowana i schłodzoną brzeczkę wlewamy do przygotowanego czystego gąsiorka. W tym czasie brzeczkę łączymy z matka drożdżową wlewając ja również do gąsiorka. Do gąsiorka dodajemy również przygotowaną zgodnie z przepisem ilość kwasku cytrynowego.

Gąsior zatykamy korkiem z rurką fermentacyjną i odstawiamy w miejsce o temperaturze około 18 stopni C.

Ad 3. Fermentacja brzeczki

Przez pierwsze 2-3 tygodnie brzeczka przechodzi fermentacje burzliwą o czym świadczy duża ilość wydzielającej się piany.

Dalej następuje  fermentacja spokojna około 5-6 tygodni.

Po tym czasie brzeczkę obciągamy wężykiem gumowym znad osadu do innego pojemnika. Gąsiorek myjemy dokładnie i suszymy. Jeszcze raz wlewamy do niego brzeczkę, zatykamy korkiem z rurka fermentacyjną  i czekamy stosowną ilość czasu.

Ad 4. Dojrzewanie miodu pitnego

Dojrzewanie tak przygotowanego trójniaka to czas około 1 roku.

Po tym czasie wykształci się w nim odpowiedni bukiet zapachowy, a i napój nabierze odpowiedniej mocy. To czy miód pitny jest już dojrzały, możemy sprawdzić pobierając jego próbę z gąsiora i zostawiając ja w temperaturze pokojowej.

Jeżeli po 2 dniach zmętnieje, to znaczy ze jest jeszcze niedojrzały.

Życzę owocnego warzenia :)

Piotr Gierula